Teun Toebes
Teun Toebes is een Nederlandse verpleegkundige, schrijver, en activist die zich inzet voor het verbeteren van de levenskwaliteit van mensen met dementie. Hij werd vooral bekend door zijn (misschien wel vreemde) keuze om zelf in een gesloten verpleeghuisafdeling te gaan wonen bij mensen met dementie. Op die manier hoopte hij de aandacht te vestigen op hun situatie én de zorg die zij ontvangen en verdienen.
Teun Teubes begon tijdens de Coronacrisis met het maken van korte video's en reportages over zijn ervaringen in een zorgtehuis...
Teun over 'Human Forever'
Teuns aanwezigheid in de film is meer dan die van een observerende documentairemaker; hij is een actieve deelnemer die zichzelf onderdompelt in het leven van mensen met dementie. Zijn openheid en reflectieve houding maken hem tot een empathisch figuur. Door samen bij deze mensen te gaan wonen, heeft Teun natuurlijk heel wat aandacht gekregen in de media. In de vele interviews over de documentaire spreekt hij vooral over het behoud van ‘waardigheid’ van mensen met dementie.
Meer dan patiënten
De documentaire is voor Teun een aanklacht tegen de manier waarop mensen met dementie vaak worden behandeld. Hij benadrukt dat hij mensen met dementie niet ziet als patiënten, maar als volwaardige mensen met dezelfde rechten als ieder ander. Hij wil dat de samenleving hen niet ziet door de lens van hun ziekte, maar als individuen met behoeften, wensen en dromen. Teun pleit voor het herstellen van menselijke verbindingen. Hij zegt dat ‘Human Forever’ wil laten zien dat mensen met dementie in de eerste plaats mens zijn, en dat zij net zoveel behoefte hebben aan liefde, genegenheid en interactie als ieder ander. Hij hoopt dat deze documentaire mensen bewust maakt van de noodzaak om meer empathie en begrip op te brengen voor deze kwetsbare groep.
Stof tot nadenken m.b.t. ‘(on)verschilligheid’: “Dat zijn mensen met dementie, dus die weten dat toch niet…”
Wat denk jij over deze uitspraak?
Zijn er grenzen aan de waardigheid?
Zien wij mensen met dementie als gelijkwaardig? Of als patiënten, of beide? Maar ook als voelende wezens?
Het gebrek aan vrijheid
Teun Toebes wijst erop dat veel mensen met dementie hun vrijheid verliezen zodra ze in verpleeghuizen terechtkomen. Hij zegt bovendien in de documentaire herhaaldelijk dat er in de huidige zorginstellingen te veel sprake is van controle en isolatie, en dat de samenleving meer aandacht moet hebben voor de vrijheid en autonomie van deze mensen. De link naar een mogelijke systeemverandering in de ouderenzorg is dus snel gemaakt…
De film is ook een oproep tot actie voor beleidsmakers en de samenleving. Hij zegt dat de manier waarop ouderenzorg momenteel is ingericht niet duurzaam is, en dat er een fundamentele verschuiving nodig is om mensen met dementie menswaardig te behandelen. Teun gebruikt de film als platform om die systeemverandering te promoten.
En misschien is dat wel nodig, want zijn we wel goed bezig eigenlijk?
Wordt een samenleving niet voor een groot stuk getypeerd door de mate van zorg voor haar hulpbehoevenden?
Teun als schrijver
Teun Toebes maakte niet alleen deze documentaire over dementie, hij geeft ook lezingen, doet aan theater en schreef al enkele boeken over dit thema. De Engelstalige versie 'The Housemates' werd zelfs een internationale bestseller. Misschien eens de moeite om te lezen?
VerpleegThuis
In dit boek beschrijft Teun het leven op de gesloten afdeling en de ontroerende gesprekken die uitmonden in vriendschappen. Mensen met dementie onderwerpen we aan uitsluiting, identiteitsverlies en dominantie van bestaande patronen, maar het leven in het verpleeghuis is een volwaardig onderdeel van de samenleving, waar Teun juist de kern van het bestaan ervaart. VerpleegThuis is een combinatie van vrolijkheid, verbeelding en oprecht activisme.
Een wereld te winnen
De missie van Teun is om de levenskwaliteit van mensen met dementie te verbeteren. Hij woont al jaren op de gesloten afdeling van een verpleeghuis als hij besluit deze missie naar een hoger niveau te tillen. Tijdens een reis rond de wereld onderzoekt hij samen met zijn goede vriend en filmmaker Jonathan de Jong hoe in andere landen wordt omgegaan met dementie en wat we van elkaar kunnen leren om de toekomst mooier en inclusiever te maken.
Meer info via https://teuntoebes.com/boeken/
