Vlucht uit Afghanistan
Amin vlucht begin jaren negentig uit Afghanistan voor de oorlog. Welke oorlog was dat precies? Dat is een goede vraag! Want het lijkt wel of Afghanistan bijna permanent in staat van conflict en oorlog verkeert. Dat maakt van FLEE net zo'n actuele film. Ook vandaag zijn er namelijk nog Afghaanse vluchtelingen die asiel aanvragen in het Westen.
Kabul
Amin groeide op in Kabul, de hoofdstad en tevens grootste stad van Afghanistan. Het is een stad getekend door oorlog. De stad was lange tijd in handen van de Arabieren, dan de Mongolen, de Iraniërs en vervolgens de Britten. Kabul is ontelbare keren verwoest en heropgebouwd. In de jaren zeventig vestigde de Sovjet-Unie zich er, met toestemming van de communistische, Afghaanse regering. Hier kwam veel protest op van verschillende moslimgroeperingen, die niet hoog opliepen met de goddeloze communisten. De Sovjets werden in 1989 verdreven en omwille van dit machtsvacuüm brak er meteen daarna een gruwelijke burgeroorlog uit in het land. Dit is het geweld waar Amin en zijn gezin uiteindelijk voor op de vlucht slaan.
Ook vandaag is Kabul geen stad voor een toeristische trip. Sinds 2021 is de extremistische Taliban er weer aan de macht. Gelukkig kunnen we wel virtueel op bezoek gaan in Kabul. Surf naar Google Earth en bekijk de satellietfoto's van de stad. Helaas is streetview niet beschikbaar. Hoe zou dat komen denk je?
De standaardtaal in Kabul is het Dari of Oostelijk Perzisch. Dit verschilt van het Westelijk Perzisch, dat in Iran wordt gesproken. Zoals uit de film blijkt, heeft het Dari geen (correct) woord voor homoseksualiteit. Nochtans begint alles met de taal, want hoe kan je iets begrijpen als je het niet in woorden kan uitdrukken? Homo's en lesbiennes hebben daardoor niet alleen het gevoel dat het verkeerd is wat ze voelen, ze hebben ook de indruk dat ze helemaal alleen staan met hun gevoelens.
Toch is het Dari op veel vlakken een heel rijke taal met veel nuances. Leer enkele begroetingen en beleefdheden in bijgevoegde video!
In FLEE valt af en toe het woord 'Moedjahedien', maar wie zijn deze gewapende strijders die de communisten uit Afghanistan verdreven? Waarom werden ze gesteund door de Verenigde Staten? En hoe komt het dat zij, met terrorist Bin-Laden op kop, vervolgens Amerika's publieke vijand nummer één werden? Leer meer over deze complexe geschiedenis.
Legerplicht
Afghanistan was een belangrijk strijdtoneel in de zogenaamde Koude Oorlog. De Koude Oorlog was de strijd tussen het communisme van de Sovjet-Unie en het liberalisme van de Verenigde Staten, in de nasleep van Wereldoorlog II. We noemen het de Koude Oorlog omdat de twee naties elkaar niet rechtstreeks bekampten, maar hun invloedssfeer probeerden uit te breiden op allerlei mogelijke manieren. De strijd tussen de Sovjets en het Afghaanse leger enerzijds en de door de Amerika gefinancierde Moedjahedien anderzijds is daar een goed voorbeeld van. Om hun leger te versterken, riep Afghanistan de dienstplicht in, waardoor jonge mannen gedwongen werden te gaan vechten (en vaak niet levend terugkeerden). Amins oudere broer slaat op de vlucht voor deze dienstplicht.
De dienstplicht bestond ook lange tijd in België. Met de huidige oorlog tussen Rusland en Oekraïne vrezen velen voor een nieuwe Koude Oorlog. Ook het idee van dienstplicht vindt opnieuw ingang in het publieke debat. Lees bijgevoegd artikel van een Belgische admiraal die pleit om de legerplicht opnieuw in te voeren.
Zou jij het zien zitten om na het secundair onderwijs een tijdje bij het Belgisch leger te dienen? Waarom wel/niet?
FLEE gaat over de strijd tussen het communisme en de moslimgroeperingen (van 1979 tot 1989). Wanneer wij spreken over de oorlog in Afghanistan bedoelen we meestal de zogenoemde 'War on Terror' die uitgevochten werd in Afghanistan en Irak naar aanleiding van de terroristische aanslagen op het World Trade Centre in New York op 11 september 2001. Dit conflict duurde twintig jaar en is nog maar net ten einde. Leer er alles over in deze Britse video.
Een ander herkenbaar woord dat af en toe valt in de film FLEE is 'Taliban'. De Taliban is een streng-Islamitische beweging uit Afghanistan en Pakistan die na de Afghaanse burgeroorlog in 1996 de macht greep in het land. Ze riepen Afghanistan uit tot moslimland en regeerden er tot op het moment van de VN-invasie in 2001. Hun regering werd omvergeworpen omdat ze de terroristen van Al-Qaeda steunden.
Sinds kort zijn de Taliban terug vaker in het nieuws. Toen de Amerikanen hun troepen terugtrokken uit Afghanistan in 2021, greep de Taliban opnieuw de macht. Het lijkt een beetje alsof twintig jaar oorlog geen enkel verschil heeft gemaakt... Dit is slecht nieuws voor ruimdenkende Afghanen en vooral voor de vrouwenrechten, want de Taliban voert een schrikbewind tegen alle Westerse waarden.