13 tips tegen eenzaamheid in de zorg

1. Het gezelschap van een hond één tot drie keer per week voor eenzame bejaarden in een verpleeghuis, die vroeger zelf een huisdier hadden, helpt om de eenzaamheid te verminderen.

2. Net als een echte hond kan ook de aanwezigheid van een robothond eenzaamheid van bejaarden in een rusthuis verminderen. Hij werkt even goed voor mensen die niet met een echte hond kunnen omgaan.

3. Groepsessies twee keer per week met een interactieve robot in de vorm van een zeehond die reageert op zicht, geluid, balans en contact helpen beter eenzaamheid verdrijven bij bejaarden dan een bingonamiddag.

4. Samen dagelijks kippen verzorgen blijkt vooral voor demente bejaarden te leiden tot een verbeterde gezondheid en vermindering van depressie en eenzaamheid.

5. Vrijwilligers die deel uitmaken van het zorgteam in een verpleeghuis kunnen bewoners ondersteunen bij moeilijke periodes, samenwerken met het zorgteam en de familie van bewoners, een luisterend oor bieden en helpen om bewoners hun wensen en benodigdheden te laten communiceren. Bewoners waren minder geïsoleerd en hadden meer mogelijkheden om vriendschappen te ontwikkelen.

6. Activeringsprogramma’sopgesteld met bewoners om passiviteit te doorbreken door meer persoonlijke controle en sociale activatie kunnen interessant zijn. Deelnemers waren na zes weken minder eenzaam, maar dit effect verdween na twaalf weken. Wel werd verbetering gevonden in subjectieve gezondheidsstatus.

7. Deelnemers aan computer- en internetcursussen in dagcentra en verpleeghuizen voelen zich minder eenzaam, minder depressief en hebben een verbeterde levenskwaliteit, in vergelijking met mensen die andere activiteiten zoals schilderen volgen.

8. Digitale lotgenotengroep voor chronisch zieke ouderen van rond de 60 jaar in een gezondheidswijkcentrum. Gedurende de eerste tien weken waren er wekelijkse sessies met een professionele begeleider, waarbij de nadruk lag op face-to-facecontact, bonding en strategieën om problemen aan te pakken. Daarna volgden gedurende drie maanden sessies zonder begeleiding. Deelnemers reageerden positief op het contact met zorgverleners en andere deelnemers en rapporteerden verminderde eenzaamheid en isolatie.

9. Oudere mensen in een verpleeghuis namen deel aan een geheugentraining om sociale netwerken te versterken gedurende drie maanden, drie keer per week. In vergelijking met een controlegroep die geen training kreeg, was er geen toename van eenzaamheid en afname van sociale support.

10. Gespreksgroepen in verpleeghuizen over muziek, lezen of foto’s. Bijeenkomsten waren op een wekelijkse basis gedurende minimaal twaalf weken. Gerapporteerd werden vriendschapsontwikkeling, betere coping en verminderde eenzaamheid.

11. Leren omdenken om slecht aangeleerde cognitieve processen te verbeteren. Er zijn vijf sessies over het psychologische construct achter eenzaamheid in groepen van drie tot vijf mensen werden gehouden. In de sessies komen aan bod: observeren van gedachten over behoren (‘be- longing’) in relatie tot eenzaamheid; reflectie over zelf in relatie met anderen; in en uit eenzaamheid stappen; ups en downs en uitdagingen van eenzaamheid; samenvatting van de vorige sessies. Tevens ligt de focus op wat kan werken om eenzaamheid te verminderen. Elke sessie eindigt met de vraag hoe deelnemers de opgedane kennis in de praktijk gaan gebruiken. Eenzaamheid verminderde in vergelijking met mensen die niet aan de interventie deelnamen.

12. Beter omgaan met zorgverleners. Doel van deze interventie is het vergroten van capaciteiten van gezonde ouderen in de zorg en het optimaliseren van de relatie met zorgverleners. Tijdens de training kwam aan de orde: verduidelijking van het proces, strategieën delen vanuit perspectief van de klant en delen van educatief materiaal zoals bemiddeling en conflictmanagement, meedoen in support en zelfhulpactiviteiten en meedoen in sociale actiestrategieën. De sessies vonden thuis of in een dagcentrum plaats. Na afloop werd, vooral in de kleine groep, vermindering van eenzaamheid en verbeterde kwaliteit van leven waargenomen.

13. Een groepsprogramma voor volwassenen (leeftijd 18-65 jaar) met een psychische stoornis en sociaal geïsoleerd georganiseerd in een wijkzorgcentrum. Het doel is dat individuen sociale relaties aangaan en behouden. Principes die hierbij centraal staan zijn: inclusie en mogelijkheden, empowerment en zelfbestemming. Er worden tweehonderd groepsprogramma’s per jaar gegeven. Deelnemers waren vrij om te kiezen waaraan ze deel wilden nemen. Er werd een significante vermindering van eenzaamheid vastgesteld.